Ο στόμαχος είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα όργανα του σώματος. Είναι αυτονόητο
ότι οι παρακάτω τροφές και συνήθειες μπορεί να μην προκαλούν κανένα σύμπτωμα σε
πολλούς ανθρώπους αλλά σε περίπτωση ευαίσθητου στομάχου ακόμα και η μικρή παρέκκλιση
μπορεί να προκαλέσει πλήθος συμπτωμάτων. Ποιες τροφές όμως και συνήθειες της
καθημερινότητας μας ενοχοποιούνται για την εμφάνιση συμπτωμάτων από το ανώτερο
πεπτικό σύστημα;
Κατάκλιση αμέσως μετά το φαγητό
Επίσης αξίζει να αναφέρουμε και τα ακόλουθα:
Καφές
Η κατανάλωσή του έχει άμεση σχέση με πολλές παθήσεις και
συμπτώματα του πεπτικού συστήματος. Ο καφές προκαλεί υπερέκκριση γαστρικού
οξέος με συνέπεια τη δημιουργία γαστρίτιδος και πεπτικού έλκους (έλκους
στομάχου και δωδεκαδακτύλου) και εκδηλώνεται με πόνο στο επιγάστριο (άνω μέρος
κοιλιάς), δυσπεψία ή καύσο. Επίσης
επειδή προκαλεί χαλάρωση του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα μπορεί να
προκαλέσει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση δηλαδή παλινδρόμηση του περιεχομένου
του στομάχου προς τον οισοφάγο και εκδηλώνεται με κάψιμο στο στήθος, ερυγές ή
ενίοτε με πόνο κατά την κατάποση, χρόνιο βήχα ή βράγχος φωνής.
Η λύση: Αν έχετε διαπιστώσει ότι ο καφές σας ενοχλεί,
το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να περιορίσετε την πρόσληψή του. Σίγουρα
είναι καλύτερα ανεκτός με γεμάτο στομάχι και είναι καλύτερο να προτιμάτε καφέ
με λιγότερη καφεΐνη αν και ακόμα και ο ντεκαφεϊνε επίσης προκαλεί συμπτώματα. Το
γάλα στον καφέ δεν φαίνεται να μειώνει τη βλαπτική επίδραση του.
Αλκοόλ
Η υπερβολική κατανάλωση του προκαλεί υπερέκκριση γαστρικού
οξέος αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για γαστρίτιδα ή έλκος, ενώ ταυτόχρονα
προκαλεί και χαλάρωση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα με συνοδό
γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Η λύση: Περιορίστε την κατανάλωση του, ενώ είναι καλό
να λαμβάνεται με γεμάτο στομάχι και με αρκετό νερό γιατί έτσι μειώνονται οι
βλαπτικές επιδράσεις του.
Τσιγάρο
Το κάπνισμα ενοχοποιείται για τη δημιουργία πεπτικού έλκους
μέσω την υπερέκκρισης γαστρικού οξέος και μείωσης των αμυντικών μηχανισμών του
στομάχου. Επίσης η νικοτίνη προκαλεί χαλάρωση του κατώτερου οισοφαγικού
σφιγκτήρα με αποτέλεσμα γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Η λύση: Η καλύτερη λύση είναι φυσικά να κόψετε το
κάπνισμα αλλά επειδή αυτό σπάνια μπορεί να συμβεί κατευθείαν προσπαθήστε τουλάχιστον
να το περιορίσετε.
Φαγητό με ταυτόχρονη
λήψη νερού
Εικάζεται ότι δεν είναι καλό να συνοδεύετε τα γεύματά σας με νερό. Κι αυτό γιατί ο συνδυασμός νερού και φαγητού μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία. Αυτό συμβαίνει όμως σε παθήσεις όπου το στομάχι παράγει μικρότερη ποσότητα υδροχλωρικού οξέος (ατροφική γαστρίτιδα) και όχι σε περιπτώσεις φυσιολογικής λειτουργίας του στομάχου.
Εικάζεται ότι δεν είναι καλό να συνοδεύετε τα γεύματά σας με νερό. Κι αυτό γιατί ο συνδυασμός νερού και φαγητού μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία. Αυτό συμβαίνει όμως σε παθήσεις όπου το στομάχι παράγει μικρότερη ποσότητα υδροχλωρικού οξέος (ατροφική γαστρίτιδα) και όχι σε περιπτώσεις φυσιολογικής λειτουργίας του στομάχου.
Η λύση: Το φαγητό συνήθως περιέχει ικανοποιητική
ποσότητα υγρών ώστε να μην κρίνεται σκόπιμη η συνοδός λήψη υγρών αν και δεν είναι
απαγορευτική η λήψη νερού με εξαίρεση την ατροφική γαστρίτιδα. Τα αναψυκτικά
όμως και τα αεριούχα ποτά πρέπει να αποφεύγονται γιατί προκαλούν δυσπεψία και γαστροοισοφαγική
παλινδρόμηση.
Κατάκλιση αμέσως μετά το φαγητό
Ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας, αμέσως μετά τη λήψη
τροφής, δέχεται αρκετές πιέσεις από το γεμάτο στομάχι, ενώ ταυτόχρονα κάποιες
τροφές (λιπαρά, τηγανητά, καφές, αεριούχα ποτά, αλκοόλ κτλ) προκαλούν παροδική
χάλαση του σφικτήρα.
Έτσι η κατάκλιση αμέσως μετά το φαγητό πρέπει να αποφεύγεται
γιατί αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Η λύση: Πρέπει να ξαπλώνετε αφού περάσουν τουλάχιστον
2-3 ώρες από τη λήψη του γεύματος. Σε περίπτωση που υπάρχουν συχνές υποτροπές
παλινδρόμησης συνιστάται η ανύψωση του κρεβατιού από την πλευρά της κεφαλής,
τοποθετώντας δύο τάκους 10 εκατοστών κάτω από το κρεβάτι, ώστε αυτό να γίνει
επικλινές και όχι τοποθετώντας επιπλέον μαξιλάρια.
Βιαστικά γεύματα
Οι απαιτήσεις του σύγχρονου τρόπου διαβίωσης σας οδηγούν
πολλές φορές να τρώτε στο δρόμο ή να
τρώτε βιαστικά χωρίς να μασάτε καλά την τροφή σας. Και οι δύο αυτές συνήθειες
όμως είναι βλαβερές για το στομάχι. Η πέψη της τροφής ξεκινά από το στόμα, όπου
ο σίελος σε συνδυασμό με την καλή μάσηση της τροφής κατέχουν σημαντικό ρόλο στην
καλή πεπτική λειτουργία. Επιπρόσθετα όταν τρώμε γρήγορα, καταπίνουμε μαζί και
αέρα, με αποτέλεσμα την πρόκληση πόνου, μετεωρισμού (φουσκώματος) και
δυσπεψίας.
Η λύση: Αφιερώστε τουλάχιστον 20 λεπτά
στο φαγητό σας φροντίζοντας να μασάτε καλά την τροφή σας και να κάθεστε όταν
τρώτε.
Επίσης αξίζει να αναφέρουμε και τα ακόλουθα:
- Τα λιπαρά γεύματα προκαλούν δυσπεψία και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
- Η σοκολάτα και το κακάο χαλαρώνουν τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα και έτσι μπορεί να προκαλέσουν γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
- Η μέντα επίσης μπορεί να προκαλέσει παλινδρόμηση
- Η μάσηση τσίχλας αν και προκαλεί υπερέκκριση σιέλου το οποίο είναι καταπραϋντικό σε παθήσεις του οισοφάγου εντούτοις προκαλεί και την κατάποση αέρα και έτσι μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία. Έρευνες έδειξαν ότι η μαστίχα Χίου ίσως βοηθά στην καταπολέμηση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού.
- Το ζεστό ή κρύο φαγητό δεν προκαλεί συμπτώματα στο φυσιολογικό στομάχι. Μπορεί όμως να προκαλέσει πόνο σε ασθενείς με νοσήματα του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου και του οισοφάγου
- Ορισμένα φάρμακα όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, η ασπιρίνη, ο σίδηρος, κάποια αντιβιοτικά, φάρμακα για την οστεοπόρωση κ.λπ. μπορεί να προκαλέσουν πόνο, δυσπεψία, μετεωρισμό ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια:
- αν παρουσιάζετε ξαφνική ανορεξία
- αν έχετε ανεξήγητη απώλεια βάρους
- αν παρουσιάζετε συχνούς εμέτους
- αν έχετε δυσκολία κατά την κατάποση
- αν αισθάνεστε συχνούς πόνους στο επιγάστριο (άνω μέρος της κοιλιάς) αν αισθάνεστε πόνο ή κάψιμο στο στήθος που σχετίζετε με τη λήψη τροφής (πρέπει οπωσδήποτε να γίνει και καρδιολογική εξέταση
- αν παρουσιάζεται χρόνια δυσπεψία