Γαστροσκόπηση

Τι είναι η γαστροσκόπηση;

Η γαστροσκόπηση είναι μια ενδοσκοπική εξέταση που ελέγχει το εσωτερικό του οισοφάγου , του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου.

Πώς γίνεται;

Ο ασθενής θα πρέπει να παραμείνει νηστικός για τουλάχιστον 8 ώρες πριν την εξέταση χωρίς να λάβει οποιαδήποτε στερεά τροφή. Επιτρέπεται η λήψη νερού μέχρι και 4 ώρες πριν την εξέταση. Ο εξεταζόμενος πρέπει να ενημερώνει τον γαστρεντερολόγο για τυχόν φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει, έτσι ώστε να δοθούν κατάλληλες οδηγίες για τυχόν διακοπή ή τροποποίηση της αγωγής. Φάρμακα που επηρεάζουν την πήξη του αίματος (ασπιρίνη ή άλλα αντιπηκτικά και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη) θα πρέπει να διακόπτονται ή να αντικαθίστανται από άλλα φάρμακα τουλάχιστον 7 ημέρες πριν την γαστροσκόπηση, πάντα σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.
Ο ασθενής ξαπλώνει στο εξεταστικό κρεβάτι σε αριστερή πλάγια θέση. Τοποθετείται φλεβοκαθετήρας μέσω του οποίου θα χορηγηθεί μέθη. Στο δάχτυλο του χεριού τοποθετείται ειδικό μηχάνημα για την καταγραφή των σφύξεων και του κορεσμού οξυγόνου του αίματος. Γίνεται ψεκασμός στον στοματοφάρυγγα τοπικού αναισθητικού ξυλοκαίνης. Στη συνέχεια τοποθετείται επιστόμιο στον ασθενή για να μην έρχεται σε επαφή το ενδοσκόπιο με τα δόντια του. Για να γίνει η εξέταση εισάγεται το ενδοσκόπιο από το στόμα του ασθενούς και προωθείται προς τον οισοφάγο, τον στόμαχο και τον δωδεκαδάκτυλο. Το ενδοσκόπιο είναι ένας εύκαμπτος ελαστικός σωλήνας που στο άκρο του έχει φως και κάμερα δια μέσου της οποίας καταγράφεται η εικόνα του εσωτερικού των οργάνων σε οθόνη υψηλής ευκρίνειας. Η εξέταση είναι ανώδυνη επειδή χορηγείται μέθη και διαρκεί 5-10 λεπτά.

Γιατί γίνεται;

Οι ενδείξεις της γαστροσκόπησης είναι οι ακόλουθες:

Διαγνωστικές

Επιγαστραλγία ή δυσφορία στην άνω κοιλία που επιμένει
Επίμονη δυσπεψία σε ασθενείς άνω των 45 ετών
Σημεία και συμπτώματα οργανικής νόσου (ανεξήγητη απώλεια βάρους , αναιμία, ανορεξία).
Έμετοι αγνώστου αιτιολογίας που επιμένουν
Δυσφαγία ή οδυνοφαγία
Συμπτώματα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (κάψιμο στο στήθος)
Αιμορραγία ανωτέρου πεπτικού συστήματος (αιματέμεση, μέλαινα)
Λήψη βιοψιών για διάγνωση νοσημάτων (πχ κοιλιοκάκη, σύνδρομα δισαπορρόφησης, ανίχνευση ελικοβακτηριδίου πυλωρού κτλ)
Για τον έλεγχο ασθενών με κίρρωση ήπατος για παρουσία κιρσών ώστε να τεθούν σε προφυλακτική φαρμακευτική ή ενδοσκοπική αγωγή
Για την εκτίμηση της βλάβης μετά από κατάποση καυστικής ουσίας
Για την διερεύνηση τυχόν παθολογίας του ανωτέρου πεπτικού σε ασθενείς που λαμβάνουν χρονία αντιπηκτική αγωγή
Οικογενειακό κληρονομικό ιστορικό με καρκίνο στομάχου ή οισοφάγου

Θεραπευτικές

Αντιμετώπιση αιμορραγίας ανωτέρου πεπτικού συστήματος (έγχυση αγγειοσυσπατικών ουσιών, αιμοστατικών clips)
Θεραπεία κιρσών οισοφάγου , στομάχου (σκληροθεραπεία, τοποθέτηση δακτυλίων)
Αφαίρεση πολυπόδων
Αφαίρεση ξένων σωμάτων
Διάταση συμπτωματικών στενώσεων (αχαλασία , δακτύλιος Schatzki κι άλλες καλοήθεις και κακοήθεις στενώσεις)
Παρηγορητική αντιμετώπιση στενωτικών νεοπλασμάτων (τοποθέτηση stent)
Τοποθέτηση ενδοσκοπικής διαδερμικής γαστροστομίας
Διενέργεια ενδοσκοπικής παλίνδρομης χολαγγειοπαγκρεατογραφίας (ERCP)
Διενέργεια ενδοσκοπικής υπερηχοτομογραφία (EUS)
Τοποθέτηση ενδογαστρικού μπαλονιού για μείωση βάρους

Παρακολούθηση

Παρακολούθηση επιλεγμένων γαστρικών, δωδεκαδακτυλικών και οισοφαγικών ελκών για τεκμηρίωση της επούλωσης
Επιτήρηση οισοφάγου Barrett
Οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση
Αδενωματώδεις γαστρικοί πολύποδες
Παρακολούθηση κιρσών που αντιμετωπίστηκαν ενδοσκοπικά

Υπάρχουν εναλλακτικές εξετάσεις;

Η παλαιότερη εξέταση είναι η ακτινογραφία οισοφάγου, στομάχου, δωδεκαδακτύλου με κατάποση σκιαγραφικής ουσίας, βαρίου ή γαστρογραφίνης (βαριούχο γεύμα). Ασφαλώς δεν παρέχει την λεπτομερή ανάλυση που προσφέρει η γαστροσκόπηση, δεν μας δίνει τη δυνατότητα για λήψη βιοψιών και διενέργεια επεμβατικών και θεραπευτικών πράξεων. Η χρησιμότητα της περιορίζεται κυρίως σε παθήσεις του οισοφάγου (κινητικές διαταραχές ή στενώσεις) και σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις ενδέχεται και να προηγείται της γαστροσκόπησης.